De Cuban winter

Het weer is van slag …….. wat een gemopper om ons heen. Het is koud in Cuba (vindt men, slechts 20 graden; ik zeg het maar voorzichtig gelet op jullie temperaturen) maar voor ons een ideale temperatuur om kris kras door het land te toeren. We hadden zelfs 1 dag regen maar als je je activiteit een beetje handig weet te plannen, heb je daar ook geen last van (daar straks meer over). Nog een paar dagen “winter” en dan weer op naar de 28 graden. Tot die tijd blijven we maar even liggen want het is buiten op zee te onstuimig.

Het is overduidelijk, we zijn in een totaal andere wereld terecht gekomen maar ik begin er al een klein beetje aan te wennen. Het eerste wat ik ’s ochtend deed was de I-pad pakken en de mail checken, de krant downloaden etc. maar dat gaat nu niet. We vallen heel langzaam weer terug in het patroon van zoals het vroeger ging. In de kuip zitten en eens goed om je heen kijken, een praatje maken met degene die langs komt en, daar ben ik nu wel achter, je mist niks. Het is ook een verademing om waar dan ook niemand gebogen over haar/zijn smartphone door de straten te zien lopen. Iedereen kijkt om zich heen. Ondertussen weten we op welke manier we (eens per dag) de mail binnen kunnen halen(de grote hotels hebben wifi waar je op kunt inloggen al gaat het soms wel erg langzaam).
Zagen we in Florida (en waar ook niet in de VS) hele grote glimmende auto’s dicht op elkaar rijden op soms wel 10 baans wegen, hier ziet het straatbeeld er heel anders uit. Over de lengte van het eiland loopt wel een 6 baans autoweg maar de meest rechterbaan wordt gebruikt voor paard en wagen, fietsers of voetgangers en voor de rest rij je er bijna alleen. Door de slechte staat van het wegdek is het dan ook voortdurend laveren van de ene naar de andere baan. In en om de toeristencentra en zeker bij Havana is het wel wat drukker. Af en toe zie je een Audi (diplomaat?) voorbijkomen maar dat is uitzonderlijk. Het straatbeeld wordt hier bepaald door auto’s uit het midden van de vorige eeuw als aanvulling op het eenvoudige busvervoer, want als je een auto hebt kun je (extra) geld verdienen door mensen te vervoeren. Alles wat kan rijden rijdt dan ook met als gevolg dat het begrip fijnstof hier nog geen intrede heeft gedaan. Jeetje, wat een kwalmen.
Wij laten ons ook regelmatig door zo’n “collectivo” vervoeren. Je gaat aan de kant van de weg staan en je houdt je hand op en binnen een mum van tijd stopt er een auto (en tegen Cubaanse prijzen). Als de auto vol is (maximaal 5 personen) dan wordt er in één keer doorgejakkerd totdat er weer iemand uit moet maar dat spreekt voor zich (wat een overbodige zin). Zoveel mogelijk mensen oppikken is dé business. En zo rij je voor een appel en een ei (voor onze begrippen) naar waar je wezen wilt. Van Marina Hemingway naar “El Capitolio National” midden in Havana voor slechts 30 peso’s (± €1,10) dus we tippen maar royaal.

We besluiten om een tweedaagse Mid-Cuba toer te doen en zo zitten we al zeer vroeg in een luxe touringbus met gids op weg naar Trinidad, één van de oudste steden van Cuba. Op de heenweg doen we Santa Clara aan waar Ernesto “Che” Guevara (zeg maar Che = vriend) samen met andere strijdmakkers begraven ligt. Vlak bij deze stad heeft hij het regeringsleger ten tijde van de opstand een gevoelige slag toegebracht en hij wordt dan ook op handen en voeten gedragen. Voor onze gids is het zelfs nog te emotioneel om naar binnen te gaan. Het is ten strengste verboden om binnen foto’s te nemen en toen ik per ongeluk in het mausoleum een stap naar achteren deed werd ik gelijk gecorrigeerd.

Cuba is erg groot dus er moet een eind “gebust” worden voordat we in Trinidad aan komen maar daar waan je je in de middeleeuwen. Natuurlijk heeft men ook hier door dat toeristen geld in het laatje brengen maar veel van vroeger is bewaard gebleven. We zien hoe een echte Havana sigaar wordt gemaakt en we slenteren door het stadje over de kinderkopjes (ballast in de tijd van de handels (zeil) schepen). We zijn blij met onze gids want we horen veel over Cuba, vroeger en nu. Het is al weer bijna donker als we Trinidad verlaten en de bergen inrijden naar ons hotel. Met een oude Russische leger vrachtwagen worden we de volgende morgen naar het vertrekpunt van onze hike gebracht en zo lopen we door een koffie plantage (3 x oogsten, de 1e keer wordt de echte Arabica, en de laatste keer in maart alles eraf) op weg naar de watervallen waar we natuurlijk het water ingaan (een beetje koud maar heeeeeeeerlijk) met een afsluitende perfecte lunch in een Cubaans eethuis. Via Cienfuego (met spreekt ook wel van de look alike van Havana, maar dan moet je wel heel goed kijken) rijden we aan het eind van de dag terug en hebben we er zo’n 900 km op zitten.

Het is een arm land maar met een schitterende natuur. Op de mooie hotels in de toeristencentra en het gerestaureerde centrum van Trinidad na, is het armoe troef. Op het platteland durf je het woord huis nauwelijks in je mond te nemen maar toch wonen er mensen in. Wat hebben wij het dan goed.
Het moment dat de Granma met Fidel Castro Ruz in 1956 in Santiago de Cuba aan land kwam met zijn strijdmakkers is bepalend geweest voor hoe het land er nu voor staat. Men probeert er het beste van te maken maar hoewel onze gids dat niet wilde beamen, het systeem zo volhouden zoals het nu gaat is onmogelijk. Neem alleen het feit dat jongeren niet meer willen studeren omdat ze na het behalen van hun degree in dienst komen van de overheid waar ze een zeer schamel loon krijgen (een arts verdient slechts $30 per maand en is daardoor altijd afhankelijk van giften om te kunnen leven). Als (taxi)chauffeur verdien je heel wat meer. Raoul heeft dat probleem al een klein beetje ingezien (hij is wat pragmatischer dan zijn broer) maar zijn opvolger zal de grote slag moeten maken want zo doorgaan zal m.i. een nieuwe revolutie veroorzaken. Onze gids behoort tot de bevoorrechten die naast het standaard “salaris” dat elke Cubaan krijgt, een baan heeft in de toeristen sector en na elke tour beloond wordt (ook door ons) met een goede tip, uiteraard te delen met de chauffeur die afgestudeerd econoom is.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Zo tevreden als we waren we over de tour naar het midden van Cuba, zo ontevreden zijn we over de georganiseerde trip naar het westen van het eiland. We zijn verrast als er een klein busje voor ons stopt, geenszins een touringcar zoals bij de eerdere trip. In Nederland zou het direct van de weg worden gehaald. Als commentaar krijgen we te horen dat de overheid bepaalt welk “vervoer”, waar mag rijden. Mocht je last hebben van vastzittend slijm dan is dit dé tour, want je wordt de hele rit (toch ook weer een kleine 300 km heen en terug) compleet door elkaar geschud. Als dan ook nog de airco begint te roken – dus maar uit – kun je je voorstellen dat we blij zijn als we weer bij de boot zijn. De grotten en een bezoek aan een tabakplantage was leuk maar daar is dan ook alles mee gezegd.

Nee, dan Havana. Wat een stad. Bijna 2 miljoen mensen wonen en werken hier. Geen mooie geasfalteerde straten, overal bergen huisvuil, geen normale voordeur gezien, het ziet er allemaal haveloos (en stoffig) uit. Alles ligt in de “verzakking” en we hebben maar weinig bouwwerken gezien die in goede staat verkeren. Met name de “oude stad” doet haar naam eer aan. OUD. In de stadsgids lezen we dat men is begonnen met restauratie. Er is nog heel veel te doen.
Je vraagt je ook voorzichtig af hoe mensen hier kunnen leven (al geldt dat evenzo voor die wijken die we buiten het centrum hebben gezien). Wat had ik graag eens in zo’n huis in de stad willen kijken maar we durven het simpelweg niet te vragen, ook omdat ons Spaans niet zo heel erg goed is. Gelukkig wel overal vrolijke mensen met lachende gezichten die als ze Engels spreken je graag met alles willen helpen en in tegenstelling tot op veel andere Cariebische Eilanden geen geschooi om wat dan ook. Het is een trots volk dat het niet gemakkelijk heeft.

We duiken de geschiedenis in, in het Museo de la Revolución, doen natuurlijk het Rum museum, krijgen alles te lezen in het Castillo over Columbus, die het nog altijd belangrijke suikerriet (voor de rum) hiernaar toe heeft gebracht en we zijn super blij dat we kaartjes kunnen krijgen ter gelegenheid van de “59 verjaardag van de Revolucion” door het National Ballet de Cuba met de voorstelling Don Quijote op 6 januari. Voor de Cubanen “gratis” maar wij krijgen dan ook voor ons geld een logeplaats 1e balkon.

Het hoost aardig en het is koud op de zesde januari als ik op sta. Corrie blijft liggen en ik ga op de fiets (brr en nat) brood halen. Op de terug weg word ik niet goed. Uiteindelijk weet ik weer aan boord te komen maar er treedt geen enkele verbetering op in mijn toestand dus de immigratie-dokter aan boord, die na een korte consultatie besluit dat ik naar het ziekenhuis moet. Met de draadjes op de borst aangesloten op een monitor, enigszins opgevouwen (ik ben wat te lang voor de brancard) word ik in de stromende regen (de ambulance – eentje uit 1960 – lekt als een vergiet) naar het internationale ziekenhuis gebracht (nog net geen kortsluiting).
We gaan met het hoofd door de scan, ondergaan natuurlijk een hartfilm, geven wat bloed af en liggen een uur aan een infuus, maar gelukkig is alles goed en dat doet mijn bloeddruk, die toch wel wat hoog was geworden (ik zag onze hele reis al stoppen) weer terug gaan naar een voor mij normaal goed niveau. De komende dagen maar eens flink rusten en wat pilletjes mee voor de duizeligheid (weer eens wat anders dan zeeziek zijn zullen we maar zeggen). Door dit alles hebben we de voorstelling van Don Quijote gemist en liggen we nog steeds in Marina Hemingway. Prima zeilweer om verder te trekken (de ergste “kou” is weer voorbij) maar omdat “I’m the captain but Corrie is the boss” gebeurt dat niet en liggen we te liggen. Voor jullie de mooie bijkomstigheid dat ik tijd heb voor een blog en voor me zelf dat er nu voor me gekookt wordt. We gaan het snel weer overnemen (het was heerlijk hoor). Al dat liggen is nergens goed voor.

Het is ook in deze Marina stil. We liggen met 4 boten in een van de 4 kanalen van bijna 500 meter (aan weerszijden mag je liggen). Het is doodzonde dat er zo weinig passanten zijn, want vanaf hier is het prima om Havana te bezoeken (op slechts 12 mijl). Één van de veroorzakers is een man in de VS die alles heeft terug gedraaid wat zijn voorganger in gang had gezet, waardoor het voor Amerikanen bijna geen doen is om met eigen boot nog Cuba te bezoeken, laat staan dat je als buitenlander met je boot Cuba hebt aangedaan en dan naar de VS wilt. Je wordt dan geweigerd (wat wel weer op te lossen is door eerst naar de Bahama’s te varen en daar in en uit te checken, maar goed, dat kost dan wel even $280). Wij voelen ons zeer welkom en we zijn blij dat we hier een tijdje kunnen zijn. We rusten goed uit (echt waar!) en als het weer beter wordt gaan we verder; op naar de zuidkust.

Aanstaande vrijdag vertrekken we naar de zuidkust met bestemming Isla de la Juventud. Het is wel weer een dikke 300 mijl, en zoals het er nu naar uitziet, doen we dat eerst wat wind tegen en daarna veel wind  (eest van achtren en dan aan de wind). Het zijn afstanden in Cuba (zie de tracker).Onze visa tijd raakt ook op (we mogen 1 maand blijven. Wordt vervolgd
Met dank aan Daan, onze super webber die dit bericht weer heeft geperfectioneerd.